Kolejne spotkania Akademii Alergologii Polskiego Towarzystwa Alergologicznego
data dodania: 09.10.2014
Po wakacyjnej przerwie we Wrocławiu w dn. 13 września 2014r. rozpoczyna się jesienny cykl spotkań Akademii Alergologii PTA. Program spotkania obejmuje sesję poświęconą immunoterapii alergenowej, pt. „Jak poprawić efektywność immunoterapii – teoria i praktyka”, której moderatorem jest Prezydent PTA, prof. B. Samoliński. Następne spotkania odbędą się w dniach:
Sukces Działu Badawczego firmy Allergopharma: nowa metoda potwierdzania obecności istotnych alergenów w wyciągach alergenowych
data dodania: 09.10.2014
Preparaty alergenowe różnych producentów różnią się istotnie pod względem ilościowego i jakościowego składu alergenowego. Nowa metoda analizy spektrum alergenowego ekstraktu potwierdza wysoką jakość wyciągów alergenowych firmy Allergopharma.
Gruba badaczy pod kierunkiem dr Steffena Augustina (Allergopharma) wykazała, że za pomocą spektrometrii masowej można udokumentować zawartość istotnych alergenów w wyciągach alergenowych przeznaczonych do diagnostyki i immunoterapii swoistej. Spektrometria masowa jest metodą badania substancji przy pomocy widma mas atomów i cząsteczek wchodzących w jej skład. Opiera się na jonizacji cząsteczek lub atomów, a następnie detekcji liczby jonów w funkcji ich stosunku masy do ładunku. Wyniki działania spektrometru mas są przedstawiane w postaci tzw. widma masowego. Metoda jest od kilkudziesięciu lat stosowana do precyzyjnego ustalania składu złożonych mieszanin związków o dużych masach molowych. Nowością jest jej zastosowanie do analizy składu ekstraktów alergenowych. Wyniki badania mogą uzupełnić dokumentację analityczną produktów alergenowych zgodnie z aktualnymi wymaganiami Europejskiej Agencji Leków (EMA).
Najnowsza praca dr Augustina zaprezentowana w sesji plakatowej 33. Kongresu EAACI w Kopenhadze dotyczyła komercyjnych wyciągów roztoczy kurzu domowego D. pteronyssinus i D. farinae produkowanych przez firmę Allergopharma. Przebadano wewnątrzfirmowe ekstrakty referencyjne (IHR), po 3 serie ekstraktów do testów punktowych, ekstraktów do produkcji szczepionki alergoidowej i ekstraktów adsorbowanych na wodorotlenku glinu. Wstępne przygotowanie wyciągów obejmowało denaturację, trawienie enzymatyczne, rozdział chromatograficzny i jonizację uzyskanych peptydów. Widma masowe uzyskane w spektrometrze porównano następnie z międzynarodową bazą danych dotyczących struktury poszczególnych alergenów (IUIS/NCBI). We wszystkich wyciągach potwierdzono obecność alergenów głównych grup 1 i 2, alergenów pośrednich grup 4, 5, 7 i 21 oraz 9 alergenów minor D. pteronyssinus i 8 alergenów minor D. farinae.
33. Kongres Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej (EAACI) w Kopenhadze (7-11.06.2014)
data dodania: 09.10.2014
33. Kongres EAACI zgromadził rekordową liczbę ponad 7000 uczestników z całego świata. Podczas uroczystości otwarcia Prezydent EAACI, prof. Nikos Papadopoulos wręczył przyznaną po raz czternasty nagrodę firmy Allergopharma za wybitną pracę naukową w dziedzinie alergologii i immunologii. Laureatką nagrody została prof. Natalija Novak z Kliniki Dermatologii i Alergii Uniwersytetu w Bonn. Dzięki stypendium Programu Heisenberga prof. Novak mogła prowadzić badania w Szwajcarskim Instytucie Alergii i Astmy w Davos, które zaowocowały publikacją, pt. „Wczesna supresja aktywacji bazofilów poprzez receptor histaminowy typu 2 podczas swoistej immunoterapii alergenowej”.
W dniu 9 czerwca 2014r. odbyła się sesja firmy Allergopharma pt. ”Możliwości interwencyjne immunoterapii alergenowej w trakcie marszu alergicznego”. Tematem przewodnim sesji była immunoterapia alergenowa u dzieci na różnych etapach manifestacji atopii.
Prof. Ulrich Wahn (Berlin) zasugerował 3 potencjalne „okna interwencji”:
1. Immunoterapia prewencyjna u dzieci bezobjawowych lub ze skąpymi objawami
2. Immunoterapia u dzieci z ann
3. Immunoterapia u dzieci z astmą oskrzelową.
Prof. Wahn omówił aktualny stan wiedzy na temat immunoterapii prewencyjnej. Teoretycznie może ona dotyczyć małych dzieci z predyspozycją genetyczną, obciążonych ryzykiem atopii, dzieci uczulonych ale bez objawów klinicznych lub dzieci, u których rozwijają się pierwsze objawy alergii na jeden alergen. Pilotażowe badania dotyczące dwóch pierwszych grup nie dały jednoznacznie pozytywnych rezultatów. Trzecie omawiane przez prof. Wahna badanie rozpoczyna się w roku 2014. Zakwalifikowano do niego dzieci w wieku 5-11 lat uczulone na trawy, u których objawy kliniczne ujawniły się niedawno i nie są nasilone. Badanie jest kontrolowane placebo, grupa aktywnie leczona otrzyma szczepionkę iniekcyjną z wyciągiem pyłku tymotki. Z tym badaniem wiążą się największe nadzieje na potwierdzenie wczesnego efektu profilaktycznego AIT.
Dr Peter Eng (Aarau, Szwajcaria) omówił drugie „okno interwencji” Według III fazy badania ISAAC globalne rozpowszechnienie alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa wynosi 8,5% u dzieci w wieku 6-7 lat, a 14,6% u dzieci w wieku 13-14 lat. Ryzyko rozwoju astmy u dzieci z ann jest w trakcie 8-letniej obserwacji 4 razy większe niż u zdrowych rówieśników. Istnieją więc racjonalne przesłanki szerokiego stosowania AIT u dzieci z katarem alergicznym w jak najmłodszym wieku. Europejska Agencja Leków (EMA) podkreśla, że właśnie dzieci ze względu na efekt prewencyjny mogą odnieść potencjalnie większe korzyści z immunoterapii niż dorośli pacjenci. Dr Eng przytoczył wyniki własnego badania dokumentującego trwały efekt leczenia przez 12 lat po zakończeniu 3-letniej immunoterapii szczepionką hypoalergenową pyłku traw u dzieci w wieku 5-16 lat. W grupie odczulanej potwierdzono również prewencję rozwoju nowych uczuleń i astmy oskrzelowej. Podobne wyniki przyniosło badanie PAT (Preventive Asthma Treatment), w którym grupę poddaną 3-letniej immunoterapii obserwowano następnie przez 7 lat. W tym kontekście bardzo niepokoją przytoczone przez dr Enga dane o tym, że w Europie tylko 1-5% dzieci z alergicznym nieżytem nosa jest poddawanych immunoterapii alergenowej.
Ostatni wykład poświęcony immunoterapii alergenowej u dzieci z astmą oskrzelową wygłosił prof. S. Zielen (Frankfurt). Prof. Zielen przytoczył wyniki własnego badania grupy 65 dzieci uczulonych na roztocza z astmą oskrzelową kontrolowaną dawką co najmniej 100mcg flutikazonu dziennie. Część dzieci otrzymała dodatkowo immunoterapię podskórną szczepionką alergoidową z wyciągiem roztoczy kurzu domowego. Po dwóch latach leczenia u dzieci odczulanych odnotowano o 53% większą redukcję dawki glikokortykosteroidów wziewnych niezbędnych do utrzymania kontroli astmy. Po 3 latach immunoterapii 60,6% dzieci nie wymagało w ogóle przewlekłego leczenia przeciwastmatycznego.
Refundacja zestawu podtrzymującego 1x4,5ml stężenia „3” szczepionki Novo-Helisen Depot Wyciągi alergenowe roztoczy kurzu domowego.
data dodania: 09.10.2014
W dniu 24 czerwca 2014r. ukazało się Obwieszczenie Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. Urz. Min. Zdrow. 14.56). Na mocy Obwieszczenia z dniem 1 lipca 2014r. refundacją został objęty zestaw podtrzymujący 1x4,5ml stężenia „3” szczepionki Novo-Helisen Depot Wyciągi alergenowe roztoczy kurzu domowego (odpłatność ryczałtowa z dopłatą pacjenta). Koszt zestawu dla pacjenta wynosi 70,60 PLN.
32. Kongres Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej (EAACI) w Mediolanie
data dodania: 19.09.2013
W dniu 24 czerwca 2013r., w ramach 32. Kongresu Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej (EAACI) w Mediolanie, odbyła się sesja firmy Allergopharma pt. ”Hypoalergenowe alergoidy: lider światowej immunoterapii iniekcyjnej (SCIT)”. Tematem przewodnim sesji była immunoterapia iniekcyjna szczepionkami hypoalergenowymi – alergoidami – zwłaszcza w alergii na roztocza kurzu domowego.
Wykład wprowadzający wygłosił dr Steen Klysner, szef Działu Naukowego firmy Allergopharma. Dr Klysner przypomniał podstawowe różnice w oddziaływaniu na układ immunologiczny alergenów modyfikowanych do alergoidu i alergenów naturalnych. Dzięki redukcji zdolności wiązania IgE przez alergoidy są one prezentowane głownie przez makrofagi i komórki dendrytyczne, co sprzyja przeorientowaniu odpowiedzi immunologicznej w kierunku limfocytów Th1. Ponadto redukcja epitopów B-komórkowych pozwala na bezpieczne podawanie w szczepionkach alergoidowych większych dawek alergenów głównych niż w postaci naturalnych wyciągów. Należy przy tym pamiętać o różnicach w jakości alergoidów pochodzących od różnych producentów. Nie wszyscy wytwórcy oznaczają w swoich szczepionkach zawartość alergenu głównego. Istnieją natomiast powszechnie akceptowane, udokumentowane w badaniach klinicznych zalecenia, by prowadzić immunoterapię wysokimi dawkami alergenów głównych. Terapia niskimi dawkami jest nieskuteczna może być wręcz szkodliwa dla pacjenta. Dr Klysner przypomniał zawartość alergenów głównych w szczepionkach alergoidowych Allergopharmy: Allergovit – 23 mcg Bet v 1 i 25 mcg Phl p5, Acaroid – 13 mcg Der p 1 + Der p 2 , 21 mcg Der f 1 + Der f 2 w dawce podtrzymującej (Acaroid nie jest jeszcze w Polsce dystrybuowany).
Kolejny wykład zaprezentowała prof. Beatrice Bilo (Ancona, Włochy). Prof. Bilo przedstawiła skalę problemu, jakim jest alergia na roztocza kurzu domowego. Na roztocza jest uczulonych ponad 50% chorych z alergią i ponad 90% dzieci z astmą oskrzelową. Uczulenie na alergeny całoroczne bardziej sprzyja rozwojowi astmy niż alergiczny nieżyt nosa wywołany alergenami sezonowymi. Alergiczna odpowiedź immunologiczna w dzieciństwie, w fazie przedklinicznej i wczesnej klinicznej, jest słaba i prawdopodobnie bardziej wrażliwa na leczenie immunomodulujące, np. SIT, niż złożona heterogenna odpowiedź w bardziej zaawansowanym okresie choroby. Tak więc interwencja we wczesnym dzieciństwie stwarza największą szansę wpływu na naturalny przebieg choroby. Zdaniem prof. Bilo te przesłanki powinny skłaniać do szerokiego i wczesnego stosowania szczepionek roztoczowych u dzieci spełniających kryteria kwalifikacji do SIT. Najnowsze badania kliniczne alergoidu roztoczowego Allergopharmy dokumentują nie tylko redukcję zbiorczego wskaźnika nasilenia objawów i zużycia leków (SMS). Immunoterapia jest też jedynym leczeniem zapewniającym utrzymanie dobrej kontroli objawów astmy mimo istotnej redukcji dawki stosowanych glikokortykosteroidów wziewnych. Po 3 latach SIT szczepionką Acaroid u 60,6% odczulanych dzieci udało się zupełnie odstawić flutikazon wziewny ze względu na wielomiesięczny brak objawów choroby. Warto przytoczyć kryteria, które według prof. Bilo pozwalają na rokowanie co do efektu immunoterapii:
1. Stopień ciężkości astmy, najlepsza odpowiedź w astmie lekkiej i umiarkowanej.
2. Współistniejące uczulenia na inne alergeny, lepszy efekt w alergii monowalentnej.
3. Poziom ekspozycji na alergen, działania profilaktyczne wspomagają efekt SIT.
4. Wiek i czas trwania choroby również wpływają na efekt przeciwzapalny immunoterapii.
Sesję zakończył prof. R. Brehler (Muenster, Niemcy), który przekonywał słuchaczy do korzystania z immunoterapii iniekcyjnej. W ostatnich latach niektóre firmy szczepionkowe bardzo zainwestowały w rozwój preparatów podjęzykowych, które są aktywnie promowane na wielu europejskich rynkach, również w Polsce. Czy jednak jest to terapia pod każdym względem konkurencyjna wobec szczepionek podskórnych? Na pierwszy rzut oka wydawałoby się, że tak. W marcu 2013r. amerykańska Agencja Jakości i Badań w Służbie Zdrowia opublikowała porównawczy przegląd badań skuteczności SCIT i SLIT w terapii alergicznego nieżytu nosa i astmy oskrzelowej. W podsumowaniu raportu podkreśla się dobrą dokumentację skuteczności i bezpieczeństwa obu metod, bez wyraźnej przewagi jednej nad druga, jak również niedostateczną ilość badań bezpośrednio porównujących SLIT i SCIT. Należy jednak zwrócić uwagę, że autorzy nie uwzględnili prac ze szczepionkami iniekcyjnymi niedostępnymi na rynku amerykańskim. Porównanie objęło tylko dostępne w USA wyciągi wodne.
W bardziej kompletnej metaanalizie opublikowanej w 2012r. przez Di Bona i wsp. ogólny wpływ SCIT na wskaźnik objawów (SMD, -0,92; 95%CI, -1,26 do -0,58) był istotnie większy niż SLIT, zarówno w postaci kropli (SMD, -0,25; 95% CI, -0,45 do -0,05), jak i tabletek (SMD, -0,40; 95% CI -0,54 do -0,27). Podobne wyniki obserwowano dla wskaźnika zużycia leków objawowych (SCIT: SMD, -0,58; 95% CI -0,86 do -0,30. SLIT krople: SMD, -0,37; 95% CI -0,74 do -0,00. SLIT tabletki: SMD, -0,30; 95% CI, -0,44 do -0,16). Skuteczność leczenia zdefiniowano jako standaryzowana różnicę średnich (SMD) wskaźnika objawów i leków uzyskaną podczas aktywnego leczenia SCIT i SLIT w porównaniu do placebo. Wartość SMD w przedziale -0,2 do -0,49 wskazuje na efekt słaby, od -0,5 do -0,8 umiarkowany, >-0,8 silny (J Allergy Clin Immunol 2012 Nov; 130(5): 1097-1107).
Prof. Brehler przytaczał też argument ważny dla codziennej praktyki alergologicznej. O ile w postaci tabletek podjęzykowych dostępny jest na razie tylko jeden, popularny alergen czyli wyciąg pyłku traw/tymotki, to szczepionki podskórne stwarzają możliwość przyczynowego leczenia pacjentów uczulonych na inne, rzadziej uczulające alergeny. Udokumentowaną w badaniach skuteczność mają m.in. szczepionki Allergopharmy o standaryzowanej zawartości alergenów głównych Fel d 1, Alt a 1, Ole e 1 odpowiednio z wyciągiem sierści kota, pleśni Alternaria i pyłku oliwki.
Ponadto badania Allergopharmy dokumentują nasilanie się efektu klinicznego w kolejnych latach 3-letniej kuracji szczepionką Allergovit Trawy oraz Allergovit Brzoza i wieloletni efekt immunoterapii utrzymujący się po zakończeniu odczulania.
Immunoterapia swoista w Niemczech
data dodania: 27.03.2013
W Niemczech zakończono zakrojoną na niespotykaną skalę analizę zastosowania immunoterapii swoistej w codziennej praktyce alergologicznej. Badanie przeprowadził na zlecenie Związku Niemieckich Lekarzy Alergologów (Aerzteverband Deutscher Allergologen-AeDA) prof. Juergen Wasem z Uniwersytetu Duisburg-Essen, specjalista ekonomiki ochrony zdrowia. Przeanalizowano dane 40 milionów ubezpieczonych pacjentów z rozpoznaniem choroby alergicznej przekazywane przez praktyki lekarskie kasom chorych. Badanie wykazało dramatycznie niskie zastosowanie jedynego leczenia przyczynowego schorzeń alergicznych, jakim jest immunoterapia swoista. Tylko 7 procent pacjentów z katarem siennym i 5 procent chorych z astmą jest w Niemczech odczulanych. Zdaniem Prezydenta AeDA, dr. hab. Kirsten Jung przyczyny tego zjawiska są różnorakie. Alergologią zajmują się w Niemczech lekarze różnych specjalności. Procedury diagnostyczne mogą rozliczać z kasami chorych interniści zajmujący się pneumonologią, pediatrzy, laryngolodzy, dermatolodzy oraz inni lekarze, którzy udokumentują kwalifikacje w zakresie alergologii. Procedurę immunoterapii swoistej może rozliczać z kasą chorych każdy lekarz związany z nią umową, również rodzinny. Z drugiej strony od 2008 roku obowiązują w Niemczech niekorzystne dla lekarzy zasady rozliczania porad dla pacjentów alergologicznych. Punkty za procedury diagnostyczne i iniekcje szczepionek alergenowych (relatywnie gorzej wycenione niż diagnostyka) są sumowane, dzielone na ogół pacjentów z rozpoznaniem choroby alergicznej, a wynagrodzenie wypłacane jest ryczałtowo. Doc. Jung podkreśla również zbyt słabą edukację pacjentów, którzy bagatelizują pierwsze objawy alergii, np. katar sienny i wiele lat prowadzą leczenie samodzielnie preparatami dostępnymi bez recepty, co przynosi chwilową ulgę, ale nie zapobiega rozwojowi astmy oskrzelowej. Problem zasygnalizowany w badaniu dostrzegają również kasy chorych. Na początku roku podejmują decyzje o celowanym wsparciu niektórych procedur z nadwyżek finansowych. Od lutego 2013 w Badenii-Wirtembergii wprowadzono dodatek 3EUR do każdej procedury GOP 30130 EBM (iniekcje podskórne SIT). Można go rozliczyć max 12x/kwartał/pacjenta. Podobne decyzje są spodziewane również w innych landach.
Warto podkreślić, że sytuacja niedostatecznego wykorzystania immunoterapii swoistej ma miejsce w kraju, gdzie dostępność szczepionek alergenowych dla pacjenta jest znacznie lepsza niż w Polsce. Osoby posiadające wyłącznie ubezpieczenie podstawowe (obowiązkowe) muszą dopłacić do każdego leku zakupionego w aptece 10% ceny zakupu, jednakże maksymalna wartość tej dopłaty to 10 EUR, a minimalna – 5 EUR. Większość ubezpieczonych płaci 10 EUR za opakowanie szczepionki alergenowej (urzędowa cena brutto sprzedaży aptecznej wynosi przykładowo dla szczepionki Allergovit 434 EUR i 394 EUR za zestaw początkowy i podtrzymujący). Pacjenci posiadający prywatne ubezpieczenie płacą w pełnym wymiarze za lek w aptece, a następnie otrzymują całościowy zwrot z ubezpieczalni. Z dopłat zwolnieni są chorzy, których dochód nie przekracza minimum socjalnego.
Refundacja kosztów immunoterapii trwa tak długo, jak długo leczenie jest konieczne z medycznego punktu widzenia. Nie ma żadnego czasowego ograniczenia. Dotyczy to również odczulania pacjentów o szerokim spektrum uczulenia kilkoma szczepionkami alergenowymi. Terapie te mogą trwać wiele lat i ich zasadność nie może być kwestionowana.
Generalnie odczulanie w formie iniekcji podskórnych jest refundowane w nieograniczony sposób dla osób posiadających ubezpieczenie podstawowe, niezależnie od produktu oraz schematu leczenia (odczulanie całoroczne, przedsezonowe).
Ograniczenia mają miejsce w przypadku odczulania podjęzykowego, ponieważ jest to droższa metoda leczenia i nie udowodniono jeszcze dodatkowych korzyści wypływających z jej stosowania. Z punktu widzenia wytycznych Niemieckiego Towarzystwa Alergologicznego stosowanie odczulania podjęzykowego w porównaniu z odczulaniem iniekcyjnym jest wyraźnie ograniczone, zarówno pod względem wskazań, jak i grupy kwalifikowanych pacjentów. W efekcie lekarze ponoszą odpowiedzialność w przypadku udowodnienia braku medycznych podstaw do zastosowania metody podjęzykowej. W każdym niemieckim "landzie" funkcjonują jednostki kontrolujące, które działają z ramienia Państwowych Kas Chorych oraz Regionalnych Organizacji Lekarzy (z podpisanymi umowami z Kasą Chorych). Weryfikacja kosztów leczenia dla danej praktyki lekarskiej przeprowadzana jest co roku. Podczas takiej kontroli sprawdza się wskazania lekarskie do zastosowania danych metod odczulania pod względem ich zasadności (tudzież bezzasadności). Najczęściej kontrolowane są gabinety lekarskie, w których stosuje się preparaty do odczulania podjęzykowego, typu: Grazax, Oralair oraz Staloral.
Prywatni ubezpieczyciele, których udział w całym rynku wynosi ok. 10% refundują koszty leczenia, jak na razie w sposób nieograniczony, a więc niezależnie od formy prowadzonej terapii.
Więcej informacji na stronie: www.allergopharma.de